استان بوشهر با دارا بودن سواحل طولانی و ۶۲۵ کیلومتر مرز آبی مشترک با خلیج فارس، عمق مناسب، منابع و ذخایر عظیم آبزیان با مصارف خوراکی و همچنین تنوع و مرغوبیت زیاد انواع ماهی و میگو در مقایسه با دیگر استان‌های ساحلی کشور از ظرفیت بسیار مناسبی برای توسعه صیادی و ایجاد اشتغال پایدار در این زمینه برخوردار است.

به گزارش "چغادک نیوز"، به نقل از  "سپاس"، استان بوشهر با دارا بودن سواحل طولانی و ۶۲۵ کیلومتر مرز آبی مشترک با خلیج فارس، عمق مناسب، منابع و ذخایر عظیم آبزیان با مصارف خوراکی و همچنین تنوع و مرغوبیت زیاد انواع ماهی و میگو در مقایسه با دیگر استان‌های ساحلی کشور از ظرفیت بسیار مناسبی برای توسعه صیادی و ایجاد اشتغال پایدار در این زمینه برخوردار است. هرچند صید ماهى و میگو در تمام بنادر، سواحل و جزایر منطقه عده زیادى را به خود مشغول کرده بود ولی  با این حال در سال‌های اخیر کاهش این ذخایر آبزی،‌ این صنعت و اشتغالزایی از طریق آن را با مشکل مواجه کرده است.  

ماهی و میگو از غذاهای اصلی شهروندان بوشهر محسوب شده به طوری که این غذاها ریشه در فرهنگ چند هزار ساله این استان دارد. از قلیه ماهی و میگو گرفته تا پلو میگو، ماهی سرخ کرده، شکم پر و… همه و همه بیانگر استفاده بوشهری‌ها از نعمت دریا و محصولات دریایی است.

ماهی و میگو در فرهنگ بوشهر به دلیل زحمتی که برای صید آن متحمل می‌شوند بسیار ارزشمند و از لحاظ معنوی نیز دارای جایگاه ویژه‌ای است.

شیلات و صنایع وابسته به آن یکى از چند شاهرگ حیات اقتصادى استان بوشهر نیز  محسوب مى‏شود.

 به منظور افزایش بهره‏ورى و شناخت کامل آبزیان خلیج فارس « مرکز تحقیقات و توسعه ماهیگیرى خلیج فارس» وابسته به شیلات جنوب در بهمن ماه ۱۳۵۶ ه .ش در بوشهر شروع به فعالیت کرد.

بنابر تحقیقات این مرکز ، میگو خلیج فارس از نظر کیفیت و دارا بودن پروتئین بسیار، یکى از بهترین انواع میگو در جهان مى‏باشد.

صیدگاه‏هاى میگو در استان بوشهر از سه ناحیه بحرگان (اروند رود ـ رأس الشط)، بوشهر (رأس الشط ـ بندرگاه) و دیر (بندرگاه ـ تمبک) تشکیل مى‏گردد. در طول فصل صیادى که معمولاً از مردادماه شروع و تا اواخر اسفندماه ادامه مى‏یابد صید در سرتاسر نواحى مزبور انجام مى‏شود.

بیشترین میزان تولید ماهى و میگو به شهرستان بوشهر اختصاص داشته است.

با توجه به توسعه و گسترش فعالیت‌های پرورشی و واگذاری اراضی ساحلی به پرورش دهندگان میگو، تولید این آبزی در استخرهای پرورشی استان بوشهر سال آینده به ۱۸ هزار تن می‌رسد.

 

تولید دو سوم میگوی پرورشی کشور در بوشهر

حسین بهمنیاری مدیرکل شیلات استان بوشهر با بیان اینکه پرورش دهندگان میگوی استان بوشهر امسال ۱۴ هزار و ۳۰۰ تن میگو تولید کردند اظهار داشت: از ۲۰ هزار تن میگوی پرورشی  کشور بیش از ۱۴ هزار تن آن در استان بوشهر تولید شد که این استان سهم ۷۵ درصدی تولید میگوی کشور را به خود اختصاص داده است. که با توجه به طرح‌های در دست اجرا تولید میگو تا ۵ سال آینده به ۱۵۰ هزار تن می‌رسد وتحول مهمی در حوزه اشتغال، تولید، درآمد و صادرات ایجاد می‌کند.

وی با اشاه به اینکه برداشت میگو تا آخر آذرماه ادامه داشت بیان کرد: پرورش دهندگان میگو امسال در ۴ هزار و ۴۰ هکتار بیش از ۳هزار ۸۶۰ استخر پرورشی ایجاد کردند که در این استخرها ۱٫۳ میلیارد قطعه بچه میگو ذخیره سازی و پرورش داده شد.

مدیرکل شیلات استان بوشهر با بیان اینکه پرورش دهندگان میگو مدت ۵ ماه اراضی خود را بدون استفاده نگه می‌دارند گفت: چون امکان پرورش میگو در اراضی ساحلی استان بوشهر در فصل سرما امکان پذیر نیست امسال برنامه‌ریزی ویژه‌ای برای پرورش غذای میگو در این اراضی انجام شد.

بهمنیاری با بیان اینکه پرورش و تولید آرتمیا در اراضی ساحلی بوشهر اجرا شده خاطرنشان کرد: پس از پایان برداشت میگو در اراضی ساحلی بوشهر، آرتمیا برای تغذیه بچه میگو در مزارع پرورش میگو پرورش  داده شده است.

وی با بیان اینکه به صورت آزمایشی آرتمیا در اراضی استان بوشهر پرورش داده شده است گفت: با توجه به اینکه یکی ازظرفیت‌های مهم استان بوشهر پرورش میگو است آرتیما در تغذیه میگوهای پرورشی نقش مهم و اثر بخشی دارد.

مدیرکل شیلات استان بوشهر با اشاره به اینکه آرتمیا نقش مهمی در تامین غذای میگوی پرورشی دارد افزود: پیش بینی می‌شود در هر هکتار ۴ تن آرتمیا تولید شود.

 

مشکل صیادان و ماهیگیران بوشهری

 

صید بی‌رویه و ورود انواع آلاینده‌ها به دریا از علل نابودی زیستگاه‌ها و کاهش ذخایر آبزیان استان بوشهر عنوان می‌شود

صنعت صیادی و ماهیگیری که به عنوان تنها منبع درآمد، معیشت بخش اعظمی از ساحل‌نشینان بوشهری را تامین می‌کند، این روزها به دلیل تخریب زیستگاه‌های آبزیان و کاهش ذخایر آبزی، دچار رکود شده است و دیگر صرفه اقتصادی ندارد. این در حالی است که ساحل‌نشینان شغل و منبع درآمد دیگری برای گذران زندگی ندارند .

به گفته کارشناسان، صید بی‌رویه و عواملی چون سدسازی در سواحل، توسعه فعالیت‌ شرکت‌های نفت و گاز در خلیج فارس و گسترش آلاینده‌های صنعتی و سرازیر شدن فاضلاب انسانی و صنعتی به دریا از عوامل نابودی زیستگاه‌های آبزیان سواحل خلیج فارس و استان بوشهر و کاهش ذخایر آبزیان است.

البته این تنها مشکل صیادان و ماهیگیران بوشهری نیست، چراکه به دلیل نبود حمایت‌های آموزشی و حرفه‌ای لازم از سوی دستگاه‌های مسئول، فرسوده بودن تجهیزات دریایی و ایمنی، مشکل تامین سوخت شناوری صیادی و به روز نبودن وسایل صید آنها با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می‌کنند.

مسئول تعاونی صیادی جفره بوشهر، از کاهش ذخایر آبزیان در صیدگاه‌های بوشهر به عنوان مهم‌ترین مشکل صیادان نام می‌برد و به جام‌جم می‌گوید: عدم اشتغالزایی در استان‌های ساحلی موجب شده تا خیل بیکاران برای تامین معیشت خود جذب بخش صید شوند؛ مساله‌ای که موجب بالا رفتن سطح بهره‌برداری و مجموع بهره‌برداران و نیز افزایش بی‌رویه صید و سرانجام کاهش چشمگیر ذخایر تجدیدشونده آبزی شده است، به ‌گونه‌ای که دیگر صیادی از لحاظ اقتصادی به صرفه نیست.

رسول غریبی می‌افزاید: گران بودن ابزار صید که عمدتا از خارج کشور تامین می‌شود، هزینه‌های مضاعفی را به صیادان تحمیل می‌کند که آنها برای جبران این هزینه‌ها، به صید بیشتر و فشار مضاعف به منابع آبزی در صیدگاه‌ها روی می‌آورند. وی سدسازی در سواحل، توسعه فعالیت‌های شرکت‌های نفت و گاز در خلیج فارس و گسترش آلاینده‌های صنعتی و سرازیر شدن فاضلاب انسانی و صنعتی بنادر به دریا در کنار دیگر آلودگی‌های ناشی از تردد شناورهای غول‌پیکر و نفتکش‌ها را که شرایط زیستی را برای آبزیان نامساعد کرده و مرگ و میر بسیار گسترده‌ای را رقم زده است در کنار کاهش نزولات آسمانی که به شوری بیش از حد مجاز آب دریا منجر شده و در نتیجه شرایط تغذیه مفید و رشد نوزادان آبزیان را به مخاطره انداخته است، از دیگر عوامل موثر در تخریب منابع آبزی سواحل این استان عنوان می‌کند.

 

پرورش ماهی در بوشهر

پرورش ماهی در قفس در پشت سد رئیسعلی دلواری اجرا می‌شود که در اجرای این طرح سالانه ۲ هزار تن ماهی قزل‌آلا رنگین کمان تولید می‌شود.

سرمایه‌گذار تولید ماهی در قفس فعالیت‌های زیر ساختی را برای این طرح تولیدی آغاز کرده است . سرمایه‌گذار تولید ماهی در قفس که ۴۰ میلیارد تومان در این طرح سرمایه‌گذاری می‌کند اکنون فعالیت‌های خود را آغاز کرده است.

استان بوشهر ظرفیت‌های مهمی در حوزه پرورش آبزیان دارد، سواحل استان بوشهر زمینه مناسبی را برای پرورش آبزیان به ویژه میگو فراهم کرده است به گونه‌ای که امسال ۴ هزار و۴۰ هکتار از اراضی ساحلی، میگو پرورش داده شد.

امسال ۱۶ هزار هکتار از اراضی ساحلی استان بوشهر به پرورش میگو اختصاص می‌یابد که تولید میگو سال آینده به ۲ برابر امسال افزایش خواهد یافت.

عملیات لارو ریزی درحوضچه سد رئیسعلی دلواری زمستان سال آینده آغاز می‌شود.

لازم به ذکر است درحوضچه سد رئیسعلی دلواری ماهی قزل‌آلا رنگین کمان پرورش داده می‌شود. با اجرای این سد سالانه ۲ هزار تن ماهی قزل‌آلا رنگین کمان تولید می‌شود.

قیمت ماهی در بوشهر گران‌تر از شیراز است

با وجود اینکه ۷۵ درصد میگو و بخش عظیمی ماهی کشور در بوشهر صید می شود اما با این وجود شهروندان بوشهری از قیمت ماهی و میگو در بازار بوشهر راضی نیستند این در حالی است که استان های همسایه هرچند که ساحل ماهیگری هم ندارند اما ماهی را ارزان تر عرضه می کنند به عنوان مثال در شیراز یک از همسایه های همجوار استان بوشهر  ماهی بوشهر ارزان تر فروخته می شود.

‌قیمت ماهی و میگو در بازار بوشهر ۳۰ الی ۴۰ درصد گران‌تر از بازار شیراز است  اما چرا قیمت این محصول در بازار بوشهر که در مجاورت دریا قرار دارد باید حداقل ۳۰ الی ۴۰ درصد گران‌تر از بازار شیرازی باشد که بیش از ۳۰۰ کیلومتر با بوشهر فاصله دارد، سؤالی است که مسئولان امر باید در ارتباط با آن پاسخگو باشند.

معاون بازرسی سازمان بازرگانی استان بوشهر در ارتباط با اختلاف قیمت ماهی و میگو در بازار بوشهر و شیراز گفت:  افزایش قیمت این محصولات تابع عرضه و تقاضاست و به همین دلیل گاهی این محصولات با قیمتی ارزان‌تر و گاهی نیز گران‌تر به فروش می‌رسند.

حیدر یزدان‌شناس با بیان اینکه سازمان بازرگانی قیمتی برای عرضه این محصولات تعیین نمی‌کند، اظهار داشت: هرکدام از محصولات ماهی و میگو دارای قیمتی کف و سقف بوده و بازاریان نمی‌توانند بالاتر از این نرخ‌ها محصولات‌شان را به فروش برسانند.

وی ادامه داد: تاکنون شکایتی مبنی بر گران‌فروشی این محصولات به ما گزارش نشده اما اگر گزارشی مبنی بر گران‌فروشی داشته باشیم بر اساس عرف بازار بررسی کرده و با گران‌فروش برخورد می‌کنیم.
یزدان‌شناس در پاسخ به این سوال که دلیل اختلاف قیمت این محصولات در بازار بوشهر و شیراز چیست؟ ابراز داشت: ماهی بوشهر از کیفیت بسیار بالایی برخوردار است و قیمت آن در همه جای کشور گران‌تر از ماهی‌های سایر نقاط است.

هر چند که معاون بازرسی سازمان بازرگانی استان بوشهر ارزان بودن ماهی و میگوی بوشهر در بازار شیراز را کاملاً بی‌اساس دانست و افزود: هم‌اکنون در بازار شیراز با فریب دادن مشتریان، ماهی بندرعباس و هندیجان را به جای ماهی بوشهر و با قیمتی ارزان‌تر عرضه می‌کنند.

 

اهمیت و ارزش غذایی میگو

میگو یکی از آبزیان خوش خوراک محسوب می شود که در تغذیه انسان به‌عنوان یک منبع پروتئین دریایی اهمیت زیادی دارد واز لذیذترین غذاهای دریایی است. از نظر مقایسه ای نسبت به سایر غذاهایی که پروتئین زیادی دارند، نظیر گوشت ماهی و گروه ماکیان ، میگو کالری کمتری دارد. پروتئین موجوددر میگو کیفیت بالایی داشته و حاوی تمام اسیدآمینه های لازم جهت رشد می باشد. پروتئین میگو همانند سایر جانوران دریایی به دلیل نداشتن بافت همبند به راحتی هضم می شود. برای گروههایی از مردم نظیر افراد مسن که در جویدن و هضم غذا مشکل دارند، غذای حاوی میگو گزینه مناسبی برای تأمین پروتئین روزانه آنها است
گوشت گوسفند، گوساله، مرغ، ماهی و میگو جزو غذاهای با پروتئین بالا محسوب می شوند که معمولا نیاز پروتئینی بدن توسط آنها تأمین شود.

میگو مقدار قابل توجهی املاح ضروری به خصوص فسفر و آهن دارد که به ویژه برای کودکان در حال رشد و زنان باردار بسیار مفید است. میگوها در کل دارای چربی کمی می باشند.

 

در ارتباط با اندازه ،بر خلاف تصور عامه میگوهای درشت به دلیل مسن بودن میگو و سفت شدن عضلات آنها و به زبان دیگر پیر شدن آنها در مقایسه با میگوهای کوچکتر، خوشمزه نیست و در میگو نیز مانند سایر جانوران مثل مرغ، گاو و گوسفند نوع کوچکتر آن خوشمزه تر است، دلیل اصلی تفاوت قیمت در میگوهای ریز و درشت درصد ضایعات آن است.

در صورت مصرف ۱۲۰گرم میگو در روز حدود ‪. ‪ ۸۰درصد نیاز بدن به سلنیوم تامین می‌شود

پیشگیری از بروز بیماری چشمی آب مروارید و کاهش عوارض آلودگی هوا بر سلامت افراد را از فواید دیگر عنصر سلنیوم است؛ به همین دلیل است که مصرف میگو به افراد ساکن در شهرهای آلوده بسیار توصیه می شود.

مصرف مداوم ماهى و میگو ایمنى در برابر سه نوع سرطان خون را سبب مى شود.
میزان سکته قلبی درافرادی که مرتب میگو میخورندکمتر از کسانی است که میگو نمی خورند وگوشت قرمز استفاده می کنند.میگو حافظه راتقویت می کندوقدرت ذهنی را بالا می برد.تمامی خوراکیهای دریایی به شکل عام ومیگو بصورت خاص دستگاه دفاعی بدن را تقویت می کنند.میگو دربالا بردن مقاومت بدن،بهبود التهابها،بیماریهای قلبی ومبارزه با سرطان کمک فعالانه ای دارد.

 

مصرف مداوم ماهى و میگو ایمنى در برابر سه نوع سرطان خون را سبب مى شود.
میزان سکته قلبی درافرادی که مرتب میگو میخورندکمتر از کسانی است که میگو نمی خورند وگوشت قرمز استفاده می کنند.میگو حافظه راتقویت می کندوقدرت ذهنی را بالا می برد.تمامی خوراکیهای دریایی به شکل عام ومیگو بصورت خاص دستگاه دفاعی بدن را تقویت می کنند.میگو دربالا بردن مقاومت بدن،بهبود التهابها،بیماریهای قلبی ومبارزه با سرطان کمک فعالانه ای دارد.

 

چگونه ماهی سالمی بخریم؟

برای خرید ماهی و تشخیص تازگی آن باید به نکاتی مانند درخشان بودن ظاهر ماهی و موج‌های رنگارنگ در پولک‌های ماهی توجه کرد که نشان می‌دهد ماهی به تازگی صید شده است و مشاهده لک روی شکم ماهی بهترین دلیل برای فاسد بودن آن است همچنین چشم‌های ماهی باید درخشنده و برجسته باشد و در صورت چشم غیرشفاف و سفید می‌توان گفت این ماده غذایی کهنه است.

در مورد نگهداری ماهی نیز باید بدانیم که منجمد کردن دوباره مواد غذایی به ویژه محصولات دریایی از نظر ارزش غذایی و بهداشتی درست نیست و با این کار احتمال بروز مسمومیت غذایی و آلودگی این مواد بسیار زیاد می‌شود.

و دیگر این که هرگز ماهی پخته‌شده را نباید در کنار غذای خام قرار داد چرا که موجب آلودگی آن می‌شود.

 

مصرف زیاد تن ماهی برای مبتلایان به بیماری های مغزی و عصبی و همچنین کودکان و مادران باردار توصیه نمی شود، زیرا سیستم مرکزی و عصبی جنین را که به سرعت در حال رشد است، تحت تاثیر قرار می دهد.

مشاور وزیر جهاد کشاورزی در سه شنبه ۳۰ دی ۱۳۹۳ با اشاره به پرداخت تسهیلات لازم از محل صندوق توسعه ملی برای ایجاد شهرک‌های کشاورزی و شیلاتی، گفت: دولت زیرساخت های شهرک‌های کشاورزی و شیلاتی را ایجاد می کند.

اورنگی با اشاره به آغاز مطالعات آزمایش استان بوشهر برای ایجاد شهرک‌های کشاورزی و شیلاتی، ادامه داد: چند نقطه استان بوشهر برای ایجاد شهرک‌های شیلاتی تعیین شده است.

مشاور وزیرجهاد کشاورزی گفت: مجتمع‌های تولیدی در حوزه شیلات در استان‌های ساحلی کشور در قالب شهرک‌های شیلاتی ایجاد می‌شود که استان بوشهر در اولویت قرار دارد.

علیرضا اورنگی بعدازظهر امروز در نشست با مسئولان امورکشاورزی، شیلاتی و برنامه‌ریزی استان بوشهر با بیان اینکه مطالعات آمایشی نحوه استقرار شهرک‌های کشاورزی انجام شده اظهار داشت: برای این مهم ۲۰ مشاور در انتخاب این شهرک‌ها با شرکت شهرک‌های کشاورزی کشور همکاری می‌کنند.

گزارش: سعادت صالحی نیا