وی ادامه داد: امیرالمؤمنین فرمود وقتی وجود مبارک پیامبر(ص) ظهور و طلوع کرد که جهان از نظر فکرِ اعتقادی و اخلاقی در نهایت سقوط بود، از نظر اعتقادی فرمود دارای ملل و نحل متعدّد و متشتّت بودند، و این آفت عصر رسالت بود و در چنین شرایطی وجود مبارک حضرت ظهور کرد و اصل خداباوری را به جای الحاد نشاند، توحید را به جای شرک نشاند، سبّوح و قدوس بودن خدا، منزّه از ماده و مُدّه بودن خدا را به جای تجسیم نشاند و یک خدای مجرّد منزّه ازلی ابدی سرمدی را برای مردم معرفی کرد.
وی بیان داشت: پیامبر اسلام آمد و فرمود من تنها برای این نیامدم که با شما سخن بگویم من آمدم اصول خانوادگی را عوض کنم، من آمدم شما را خانواده خود قرار بدهم و من و امیرالمومنین(ع) هم بشویم پدر شما امت، «أنا و علی ابوا هذه الامّه»، اما شناسنامه‌ای که ما به شما می‌دهیم مربوط به تن شما نیست مربوط به جان شماست، حال اگر کسی این ندا را پاسخ داد و شد فرزند پیغمبر و امیرالمؤمنین، از این به بعد باید علوی فکر می‌کند، نبوی فکر می‌کند، حسنی فکر می‌کند، حسینی فکر می‌کند.
آیت الله جوادی آملی در بخش دیگری از سخنان خود، با اشاره به اهمیت وحدت حوزه و دانشگاه، بیان داشت:تنها چیزی که وحدت نظام را فراهم می‌کند عاطفه است ما الآن درصدد وحدت حوزه و دانشگاه به تنهایی نیستیم گرچه شهید بهشتی، شهید مطهری، شهید مفتّح اینها تلاش فراوان در زمینه وحدت حوزه و دانشگاه کردند و در همین راه به شهادت رسیدند، اما دو ارگان علمی هرگز نمی‌توانند بدون وجه مشترک علمی از یک سو، بدون عاطفه و مهر و صفا و وفا از سوی دیگر متّحد بشوند.
جوادی ادامه داد:وحدت حوزه و دانشگاه و وحدت جامعه، سفارشی و دستوری و بخش نامه ای نیست بلکه یک وحدت علمی است که حوزه و دانشگاه با هم دارند و یک وحدت عاطفی دارند که پیامبر اکرم(ص) نیز از ابتدا شالوده و طرح آن را برای امت اسلامی ریختند.
وی اتحاد حوزه و دانشگاه را در سایه علم ممکن دانستند و بیان داشت: باید بدانیم که اتحاد حوزه و دانشگاه در سایه علم است؛ یعنی حوزه می‌گوید خدا چنین گفت، دانشگاه می‌گوید خدا چنین کرد، و هر دو دینی هستند.
وی ابراز کرد: دانشگاه ما غرق در دین است منتها خیال می‌کند علم، سکولار است، مثل اینکه یک ماهی از سایر ماهی‌ها سؤال کرد اینکه می‌گویند آب، آب چیست؟ به او گفت تو غرق در آبی نمی‌دانی آب چیست، مگر می‌شود دانشجو، دانشگاه، استاد دانشگاه حرفش غیر دینی باشد!؟ یعنی الآن اگر کسی در حوزه قم بحث بکند که امام صادق(ع) چه کارهایی کرد یا امیرالمؤمنین چه کارهایی کرد این می‌شود علم دینی؛ ولی استاد دانشگاه که در دانشگاه می‌گوید خدا چنین کرد این دینی نیست!؟
وی تصریح کرد: در حال حاضر فیزیکدان، شیمیدان و طبیب در دانشگاه لاشه علم را تدریس کرده و موضوع علم قرار داده‌اند و کسی از خالق عالم و این که چرا خلق کرد؛ بحث نمی‌کند و بیشتر می‌گویند «این چنین است و بعد این چنین می‌شود» اما از فاعل اصلی کسی نمی‌گوید و مبدأ و مقصد را کنار گذاشته‌اند.
آیت الله جوادی آملی ادامه داد:الآن لاشه دانش در دانشگاه‌ها مطرح است و اینکه چه کسی این عالم را خلق کردو برای چه چیزی خلق کرد، بحث نمی شود! لاشه دانش در کتاب‌های درسی است، یک فیزیکدان و شیمیدان لاشه علم تدریس می‌کند، که این حادثه این‌طور است، قبلاً این‌طور بوده است و بعداً این‌چنین می‌شود، اما از فاعل اصلی و اینکه چه کسی به بار آورد، این زمین و موجودات زمینی را چه کسی به بار آورد، این هوا و و فضا و احکامش را چه کسی به بار آورد، این نظام سپهری را چه کسی خلق کرد و عواقبش، اینها را کنار گذاشته اند.
وی با بیان اینکه اگر کسی جهان بینی اش الحادی باشد، سکولار است، بیان داشت: ما به لطف الهی در کشوری نفس می‌کشیم که اساسش قرآن وعترت است و اگر کسی جهان بینی‌اش الحادی باشد سرگردان و سکولار است و گرنه ممکن نیست بحث کردن از کارهای ائمه اطهار(ع) دینی باشد اما بحث در افعال خداوند غیر دینی تلقی شود.
وی بیان داشت:بعضی از علوم است که موضوعش فعل انسان است مثل هنر، خوانندگی، نوازندگی، ریسندگی، بافندگی اینها می‌تواند دینی یا غیر دینی باشد و اینها را باید با دین هماهنگ کرد اما فیزیک، شیمی، طب، ریاضی این علوم پایه و علوم تجربی همه اینها دینی است چون بحث از موجود خارجی است بحث درباره عوارض چیزی است که خدا تنظیم کرده است بحث درباره فعل خداست، فرض ندارد که انسان درباره فعل خدا بحث کند و دینی نباشد. اما بازیگری سینما، هنرنمایی هنرمندان، نوازندگی، خوانندگی اینها می‌تواند دو گونه باشد حلال و حرام، دینی و غیر دینی اما فیزیک دو گونه باشد یعنی چه؟ شیمی دو گونه باشد یعنی چه؟ نظامی که مستقیماً کار خداست این نمی‌تواند غیر دینی باشد.
آیت الله جوادی آملی در بخش دیگری از سخنان خود، به روایتی از امام رضا(ع) اشاره و خاطرنشان کرد: وجود مبارک امام رضا فرمود تنها چیزی که جامعه را اصلاح می‌کند گفتار خاندان عصمت و طهارت است شما دور هم جمع می‌شوید حرف‌های ما را مطرح می‌کنید «تزاوروا فانّ فی زیارتکم احیاء لأحادیثنا» شما فرزندان مایید وقتی که در کنار هم نشستید حرف‌های ما را نقل می‌کنید حرف ما قصه و افسانه و فسون و فسانه نیست حرف ما در شما عاطفه ایجاد می‌کند.
وی تنها راه اصلاح جامعه را عمل به گفتار اهل بیت(ع) عنوان کردند و گفتند: همه ما شنیدیم و گفتیم که سنگ روی سنگ بند نمی‌شود و درست شنیدیم و درست هم گفتیم اگر کسی بخواهد برج بسازد همه‌اش سنگ باشد هرگز بالا نمی‌رود بین دو سنگِ سخت یک ملات نرم و رقیق لازم است، گفتار ائمه(ع)، یعنی عاطفه، ادب، انسانیت، احسان، کرامت، مردانگی و گذشت اینها ملات زندگی است و در جامعه نقش آن ملات نرم را دارد.
وی با اشاره به اینکه جامعه را با بی‌مهری و خشونت نمی‌شود اداره کرد، تصریح کرد: جامعه را با بی‌مهری و خشونت و افراط گری نمی‌شود اداره کرد و اگر جامعه‌ای به این صفات ناپسند مبتلا شد نتیجه‌اش عصبانیت، تعداد زیاد پرونده‌های زد و خورد در دستگاه قضا، مرگ زود رس، اضطراب و افزایش بیماری است.
وی در پایان سخنان خود تاکید داشتند: مهم‌ترین عاملی که حوزه و دانشگاه را یکی می‌کند همان علم دینی است و اگر سخنان نورانی امام رضا(ع) که فرمود ما عاطفه آوردیم، ما مِهر و وفا و صفا آوردیم، ما ملات آوردیم زمینه این بشود هم حوزه و دانشگاه متحد می‌شود هم نظام متحد می‌شود هم دولت و ملت با هم متحد می‌شوند و هم این نظام، سرافراز می‌تواند تا زمان ظهور صاحب اصلی‌اش از هر گزندی محفوظ بماند.
