true
به گزارش چغادک نیوز، در ماه مارس همکارانم در مرکز «مطالعات آینده دورتر» فردریک اس.پاردی در دانشگاه بوستون به این نتیجه رسیدند که اندک اندک باید به «روز بعد از ویروس کرونا» فکر کرد. برای یک مرکز تحقیقاتی که فعالیت های آن بر اندیشه های دراز مدت تر تمرکز دارد، طرح این سئوال بسیار منطقی بود که شکل و شمایل احتمالی جهان پس از کرونای ما چگونه خواهد بود.
در ماه های بعد من چیزهای زیادی آموختم. مهم تر از همه اینکه دانستم از«بازگشت به وضعیت عادی» خبری نیست.
فصلی پربار برای یادگیری
این پروژه کم کم گسترش پیدا کرد. ما طی ۱۹۰ روز ۱۰۳ ویدئو منتشر کردیم. هر یک از ویدئوها حدود پنج دقیقه بودند که به سئوال ساده ای می پرداختند: کووید۱۹ چگونه می تواند بر آینده ما تاثیر بگذارد؟
در این مدت من با متفکران پیشرو در ۱۰۱ حوزه مختلف گفتگو کردم، از پول تا بدهی، از زنجیره های تامین تا تجارت، از کار تا روبات ها، از روزنامه نگاری تا سیاست، از آب تا مواد غذایی، از تغییرات اقلیمی تا سلامت روانی، از جنسیت تا نژادپرستی، از هنرهای زیبا تا ادبیات و حتی از امید و سعادت.
از جمله کسانی که با آنها مصاحبه کرده ام رئیس آکادمی ملی علوم آمریکا، یکی از روسای سابق سیا، یکی از فرماندهان عالی ناتو، نخست وزیر سابق ایتالیا و منجم سلطنتی انگلیس بودند.
من با کیشور محبوبی در سنگاپور، یولاندا کاکابادس در کوئیتو، جودیت باتلر در برکلی کالیفرنیا، آلیس رووزا در نایروبی و جرمی کوربن در لندن «زوم کردم»؛ فعلی که تقریبا یک شبه ساخته شد. برای آخرین قسمت مجموعه ما بان کی مون دبیرکل پیشین سازمان ملل از سئول به ما پیوست.
این دوره برای من یک فصل یادگیری به معنای واقعی بود. این گفتگوها از جمله به من کمک کرد تا درک کنم که چرا کووید۱۹ توفانی غیرمنتظره نبوده است. دنیای پیش از همه گیری ما هر چیزی بوده جز عادی و اینطور نیست که دنیای پس از همه گیری ما اصولا به وضع عادی برگردد. چهار دلیل اصلی برای این امر وجود دارد.
اختلال و بی نظمی سرعت خواهد گرفت
درست مثل افرادی که اگر از پیش به مشکلات سلامتی مبتلا باشند بیشتر از دیگران در برابر ویروس ها آسیب پذیرند، تاثیر جهانی این بحران گذارها و دگرگونی های از پیش موجود را تسریع خواهد کرد. همانطور که یان برمر رئیس گروه اورآسیا اشاره می کند، یک سال به سر بردن در یک همه گیری جهانی، به نسبت وضعیت معمول می تواند به اندازه یک دهه یا بیشتر بی نظمی و اختلال را به وجود آورد.
بری مثال فیل بتی از «تحصیلات عالی تایمز» هشدار می دهد که دانشگاه ها «عمیقا و برای همیشه» تغییر خواهند کرد، اما عمدتا به این دلیل که بخش تحصیلات عالی پیشاپیش ضرورت تغییر را فریاد می کرده است.
آن ماری لیپینسکی ویراستار برنده جایزه پولیتزر همین پیش بینی را برای روزنامه نگاری می کند و عطیف ماین اقتصاددان پرینستون نگرانی های مشابهی برای بخش وام جهانی ساختاری دارد.
در هاروارد دنی رودریک کارشناس سیاستگذاری های تجاری فکر می کند که این همه گیری روند «عقب نشینی از جهانی سازی افراطی» را که قبل از کووید۱۹ در شرف اجرا شدن بود تسریع می کند. پری مهرلینگ اقتصاددان مدرسه پاردی پذیرفته است که «جامعه دستخوش دگرگونی بنیادینی خواهد شد…و بازگشت به وضع موجود پیشین ممکن نیست.»
سیاست بیشتر دستخوش تلاطم خواهد شد
در حالی که ابرهای شوم و تهدیدآمیزی آسمان اقتصاد جهانی را پوشانده اند – و با توجه به اینکه حتی سر انگوس دیتون اقتصاددان برنده جایزه نوبل که معمولا انسان خوشبینی است ابراز نگرانی می کند که احتمال دارد ما وارد مرحله تاریکی شویم که در آن «مجبور شویم برای مشاهده دوباره پیشرفت ۲۰ تا ۳۰ سال را تحمل کنیم»- این مفسران سیاسی هستند که بیشتر از همه متحیر و سردرگم شده اند.
فرانسیس فوکویاما نظریه پرداز سیاسی دانشگاه استنفورد اقرار می کند که «هیچگاه دوره ای را ندیده است که به اندازه امروز این حجم میزان از عدم قطعیت درباره وضعیت سیاسی جهان در آن وجود داشته باشد.»
کووید۱۹ مسائل بنیادین مربوط به کاردانی و صلاحیت دولت، رشد ناسیونالیسم پوپولیستی، دور افتادن از تخصص و کارشناسی، افول چندجانبه گرایی و حتی خود ایده لیبرال دمکراسی را برجسته کرده است. هیچ یک از کارشناسان ما-حتی یک نفر- انتظار ندارد که تلاطمات حوزه سیاست در هیچ نقطه ای از جهان به سطحی کمتر از پیش از این همه گیری برسد.
از نظر ژئوپلتیک این وضعیت خود را در چیزی نشان می دهد که گراهام الیسون استاد موسس مدرسه کندی هاروارد آن را «رقابت بنیادین، اساسی و ساختاری تشدید شونده» می نامد که در آن یک قدرت جدی سریعا در حال رشد یعنی چین، این تهدید را با خود دارد که خود را جایگزین قدرت تثبیت شده یعنی ایالات متحده کند. کووید۱۹ این رقابت قدرت بزرگ را تسریع و تشدید کرده که برخی تبعات آن در سطح آسیا، اروپا، آ،فریقا، آمریکای لاتین و خاورمیانه قابل مشاهده است.
عادات دوران همه گیری تداوم پیدا خواهند کرد
در تمام حوزه ها کارشناسان یکی بعد از دیگری به من گفته اند که عاداتی که در طول این همه گیری ایجاد شده اند کنار نخواهند رفت، عاداتی که فراتر از صرفا استفاده از زوم و کارکردن از خانه هستند.
رابین مورفی استاد مهندسی در دانشگاه تگزاس ای اند ام پذیرفته است که «ما به دلیل کووید۱۹شاهد حضور روبات ها در همه جا هستیم. به این دلیل که استفاده از آنها در طول این همه گیری برای تحویل اجناس، تست کووید ۱۹، خدمات خودکار و حتی استفاده خانگی بسیار فراگیر شده است.»
کارن آنتمن استاد مدرسه پزشکی دانشگاه بوستون و عادل حیدر استاد پزشکی در دانشگاه آقاخان در پاکستان هر دو تاکید کرده اند که فرایند تجویز دارو از راه دور آمده است که بماند.
والا افشار اوانجلیست دیجیتال ارشد در شرکت نرم افزاری سیلزفورس حتی از این هم فراتر می رود. او می گوید که در دنیای پساکرونا هر کسب و کاری یک کسب و کار دیجیتال خواهد شد و بخش عمده ای از تجارت، تعاملات و امور اداری خود را به طور آنلاین انجام خواهد داد.
بحران فرصت هایی را پدید خواهد آورد
لوری گارت روزنامه نگار علمی که چندین دهه است نسبت به بروز همه گیری های جهانی هشدار داده بود، این همه گیری را فرصتی برای پرداختن به بی عدالتی های سیستم های اقتصادی و اجتماعی ما می داند. او می گوید چون حتی یک فعالیت نخواهد بود که مثل گذشته ادامه پیدا کند، در نتیجه یک امکان برای ساختار بخشی مجدد و بنیادین نیز در اغتشاش و بی نظمی وجود دارد.
بیل مک کیبن محیط زیست شناس می گوید که این همه گیری می تواند زنگ هشداری باشد که انسان ها را وادار به درک این واقعیت کند که «بحران و فاجعه احتمالاتی واقعی هستند»، اما می توان مسیر آنها را تغییر داد.
آنها در این طرز فکر تنها نیستند. توماس پیکتی اقتصاددان بر خطرات ناسیونالیسم و نابرابری فزاینده تاکید دارد، ولی امیدوار است که ما یاد بگیریم «بیشتر روی دولت رفاه سرمایه گذاری کنیم.» او می گوید «کووید۱۹ مشروعیت سرمایه گذاری های دولتی در سیستم های درمانی و زیرساخت ها را تقویت کرد.»
وزیر محیط زیست پیشین اکوادور یولاندا کاکابادس نیز به همین ترتیب اعتقاد دارد که جهان این را به رسمیت خواهد شناخت که «سلامت اکوسیستم ها برابر است با سلامت انسان» و توجه جدیدی را معطوف محیط زیست خواهد کرد. اندرو باکویچ مورخ نیز به همین ترتیب دوست دارد شاهد درگرفتن بحثی در مورد «تعریف امنیت ملی در قرن بیست و یکم» باشد.
اکیم استاینز مجری برنامه توسعه سازمان ملل از مقدار خارق العاده پولی که در واکنش به این بحران جهانی بسیج شده حیرت کرده است. او در این فکر است که آیا جهان خواهد توانست پیش از آنکه این تغییرات غیرقابل بازگشت و فاجعه بار شوند، مبالغ بسیار کمتری را که برای مقابله با تغییرات اقلیمی مورد نیاز است بسیج کند یا نه.
در نهایت به نظر من نوآم چامسکی یکی از مهم ترین روشنفکران اجتماعی عصر ما این موضوع را به بهترین شکل خلاصه کرده است. او می گوید: «ما باید از خودمان بپرسیم که از دل این همه گیری چه جهانی بیرون خواهد آمد. جهانی که دوست داریم در آن زندگی کنیم چه جهانی است؟»
نویسنده: عادل نجم (Adil Najam) استاد مطالعات جهانی در دانشگاه بوستون
منبع: فارس
false
true
false
true
