به گزارش چغادک نیوز: اربعین درلغت به معنای چهلم ودراصطلاح به بیستم ماه صفر سال ۶۱هجری قمری ‍،چهلمین روز درگذشت جانگداز حضرت سیدالشهدا ویاران باوفایش درکربلای پربلاست.مطابق نظر شیخ مفید درمسارالشیعه وشاگردش شیخ طوسی در مصباح المتهجد ،زمان بازگشت خاندان اهلبیت علیهم السلام ازشام به مدینه است.همچنان بنابرنقلی جابر بن عبدالله انصاری صحابی بزرگ پیامبر اسلام نخستین زائر حضرت سیدالشهدا علیه السلام است.ابراهیم آیتی نیز می‌نویسد:«جابربن عبدالله انصاری صحابی بزرگ پیامبر اسلام به عنوان نخستین زائر امام حسین علیه السلام یا لااقل نخستین زائران اودراین روز وارد کربلا شده وزیارت اربعین رابه جا آورده است.

»آیتی در ادامه می نویسد:«جابربن عبدالله انصاری در بیستم ماه صفر،درست چهل روز بعد از شهادت امام وارد کربلا شد،وسنت زیارت اربعین امام حسین علیه السلام به دست او تأسیس گردید.»این زیارت که دربین پیامبران و امامان معصوم علیهم السلام مختص امام حسین علیه السلام است،باعث شورو انقلابی عظیم خصوصاً در این سالهای اخیر شده است.حضورحماسی وبا شکوه مردم مسلمان وحتی غیر مسلمان از سراسر جهان برای حضور هرچه بیشتر این کنگره عظیم نوید وحدت و همدلی در این ایام باعظمت را داده وبانزدیک شدن به اربعین این امید در دل مسلمانان خصوصاً شیعیان زنده شده،که هلال شیعی در منطقه درحال شکل گرفتن است.

اربعین در قرآن و روایات

در فرهنگ اسلامی اربعین به صورتهای مختلفی آمده است.اکثرانبیاء الهی درست چهل سالگی به پیامبری رسیده‌اند،وعدد چهل در فرهنگ اسلامی نشانه کمال و پختگی شناخته می‌شود.این واژه در قرآن کریم،وعده الهی به حضرت موسی علیه السلام و اربعین وی رایاداوری می فرماید:«وواعدناموسی ثلاثین لیله اتممنا ها بعشر فتم میقات ربه اربعین لیله».

در روایات و احادیث کلمه اربعین فراوان مورد استفاده قرار گرفته است.نظیر روایات اخلاص درچهل روز«مااخلص عبد لله عزوجل اربعین صباحاالا جرت ینابیع الحکمه من قلبه علی لسانه»یادرروایت دیگری می‌خوانیم که:«اگرکسی چهل حدیث از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم وائمه علیهم‌السلام را حفظ نماید،درروزقیامت فقیه مبعوث خواهد شد».براساس این حدیث شریف خیلی از بزرگان و علما کتابی را تحت عنوان اربعین به رشته تحریر درآورده اند،که ازآن جمله می توان به اربعین شیخ بهایی و اربعین امام خمینی رحمه‌الله علیهمااشاره کرد.فرهنگ اربعین،یابهتر بگوییم جهاد عظیم فرهنگی از سوی امامان شیعه ازنیمه اول قرن دوم هجری توسط رئیس مذهب جعفری حضرت امام صادق علیه السلام احیاء شد،تاعامل اصلی درایجاداین جریان و فرهنگ سازی برای استمرار نهضت عاشورا گردد.ازاین روزیارت اربعین جزء سنت های آیینی شیعیان گردید.

سیر تاریخی

عصر آل بویه عصر تنفس برای احیاء عزاداری شیعیان برای امام حسین علیه السلام و استمرار جریان آیینی عاشورا بود.باروی کار آمدن سلجوقیان دوباره سرکوب شیعی حاکم گردید و تا روی کار آمدن مغولان ادامه یافت.

هر چند که از این دوره اطلاع کاملی در دست نیست،ولی این حرکت عظیم برچیده نشدوبه عنوان نماد شیعی همچنان حفظ گردید.دردوره عثمانی هر چند شیعیان درآسایش نبودند،امامخالفت شدیدی باعزاداری شیعیان نمی شد،چراکه دولت ایران هم،هرازچندگاهی به نفع شیعیان ورود می کرد.ازجمله۱۸قراردادی که بین دولت ایران و عثمانی امضاء گردید،یکی از موضوعات که همیشه مورد تأکید زیاد مسوولان ایرانی بود،آزادی وآسایش عزاداران وزائران عتبات عالیات بوده است.

بنیان گذار پیاده‌روی دست جمعی اربعین

اگرچه سنت زیارت اربعین توسط جابر بن عبدالله انصاری مرسوم شد،ولی بنیان گذار پیاده‌روی دست جمعی اربعین حسینی،مرحوم شیخ انصاری متوفی سال ۱۲۸۱ه.ق بوده است،که چنین حرکتی را به عنوان رسم ونمادی برای شیعیان معرفی کرد.این رسم بعداز مدنی به فراموشی سپرده شد،ولی مجدداً توسط محدث نوری احیاء گردید.درزمان روی کار آمدن بعثی‌ها خصوصاً صدام این سنت به علت فشار بر شیعیان کمرنگ شد،ولی باهمه خفقانها مخفیانه انجام می گرفت.باسقوط حکومت بعثی‌ها در عراق و اعدام صدام،این سنت حسنه دوباره جان تازه‌ای به خود گرفت،به طوری که در این چند سال اخیر به عنوان نماد بزرگ و کنگره عظیم شیعیان در جهان به صدا درآمده است.

نتیجه گیری

مقام معظم رهبری دربیانات ارزشمند خود،بارهااین حرکت عظیم مردم در همایش جهانی اربعین را تحسین کرده و آن را مورد توجه و تجلیل خود قرار داده اند،آنجا که می فرمایند:«این حادثه راهپیمایی راشکرکنید،شکرش ازجمله به این است،که آن روحیات را،آن حالات را،که دراین دو سه روزی که مشغول راه پیمایی بودید،آنجا مشاهده کردید یا احساس کردید…. در خودتان نگهدارید».همچنین معظم له در دیدار با مسئولان نظام و مهمانان بیست و هشتمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی در۱۹۳/۱۰/۱۹ازآن به عنوان بزرگترین گردهمایی عالم،نمادعزت اسلامی یادکردند.

آری اربعین نماد واقعی بصیرت توأم با شور حسینی است وکربلا دانشگاه فضیلت وارزشهاست.اربعین رابایدبه حق مصداق واقعی نماد ایستادگی و بصیرت آفرینی دانست.دراربعین است که عشق به خاندان اهلبیت عصمت و طهارت علیهم السلام خصوصاً سید و سالار شهیدان کربلا همراه با بصیرت کامل معنا پیدا می‌کند.اربعین است که مولفه اصلی آن دشمن شناسی و بصیرت افزایی همراه با آگاهی و بیداری است.

اربعین است که در این سالها باعث ثبات و وحدت در منطقه شده و واقعیت تفکر شیعی و نشان های اصلی شیعیان که عمق صلح و دوستی رابه رخ جهانیان می کشد.لذا برهمه ماست که قدر این قدم‌های معنوی،که جاپای بزرگان است راقدردانسته وازآن توشه ای برای قبر و قیامت خود اندوخته تاخدای ناخواسته بعداز این حرکت عظیم معنوی،حرمت آن رانشکسته وشرمنده سالار شهیدان کربلا نشویم.

محمودخدری فعال سیاسی